Recep YAŞAR-NUMUNE MAL TESLİMLERİ

 
 NUMUNE MAL TESLİMLERİ


50 seri nolu KDV genel tebliğindeki açıklamalara istinaden numune mallara ait yüklenilen KDV ler indirim konusu yapılabilir.
"Fatura muhteviyatındaki mallar numune olup bedelsizdir" ibaresi bulunan bir fatura kesilmesi gerekmektedir. Diğer gümrük işlemleri ihracattaki gibi olacak ancak işlem bedelsiz olarak yapılacaktır.
Bedelsiz ihracat diğer adı ile bedelsiz numune lerin yurt dışına gönderilmesi direkt ihracat sayılmaz. Bu tür ihracatları satış hasılatı olarak yazmakta gerekmez. Zira bunlar bir örnek, bir numunedir.
Dolayısı ile sizin ileride yapabileceğiniz ihracatlara temel oluşturur ve geri gelmemek üzere ihraç edilir.
Bu tür işlemlerin kaydı, stoklardan çıkarılarak pazarlama, satış, dağıtım giderlerine gönderilerek gerçekleştirilir. Bu işlemi bir satış işlemi olarak düşünmemek gerekir.
Firmaların bedelsiz numune mal göndererek satış yapmaya çalışmaları günümüzde sık rastlanan bir olaydır. Hatta firmalar yıl sonlarında, reklam eşantiyon giderleri yapmakta, takvim, saat, ajanda gibi hediyeler dağıtmaktadır. Yüklü miktarlarda sipariş veren firmalar sürprizlerle karşılaşmamak ve de malın özelliklerini daha iyi görüp test etmek için numune mal talep etmektedirler. Numune mal gönderen işletmeler bu durumun hangi prosedürlere ve vergi kanunlarına tabi olduğunu pek bilmemektedirler.
Gelir ve kurumlar vergisi açısından değerlendirildiğinde, numune mal gönderen firmalar için bu durum muhasebe terminolojisi ile pazarlama satış dağıtım giderleri kapsamında değerlendirilecek, vergi kanunları açısından ise reklam gideri olarak kabul edilecektir.
Bedelsiz numune mal teslimi, ticari faaliyetin sürdürülmesi ve gelirin elde edilebilmesi için yapılan doğal bir gider olarak kabul edilmektedir.
Bedelsiz numunenin yurt içine veya yurt dışına gönderilmiş olması hiçbir şeyi değiştirmemekte ve yine gider kabul edilmektedir.
Numune olarak gönderilen malların ambalajlarında “Numunedir. Para ile satılamaz.” ibaresinin bulunması gerekir.
Bedelsiz olarak numune mal teslimleri KDV’ ye tabi tutulmayacaktır. Yani numune mal teslimlerinde KDV hesaplanmaz.
Maliye Bakanlığının 50 seri nolu KDV genel tebliği ile üç koşul getirilmiştir.
Numune mallardan KDV alınmaması için;
1- Ticari teamüllere uygun olması (örneğin bir mercedesin numune olarak verildiğini iddia etmek ticari teamüllere ters düşer.)
2- Ayrıca bir satışa konu olmayacak şekilde verilmesi ( Numune mal gönderildikten sonra asıl satış işleminin gerçekleştirilmesi gerekir.)
3- Firmanın ünvanı ve para ile satılamaz ibareleri

Numune mal teslimlerinde hangi belgelerin düzenleneceği de tartışma konusu olmuştur. Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde “Numune mal sevkiyatı yapılması halinde, sevk edilen mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi zorunludur. Bu tür sevkiyatlarda, malı satıcı taşıyor veya taşıttırıyorsa, irsaliye satıcı tarafından, alıcı taşıyor veya taşıttırıyorsa, irsaliye alıcı tarafından düzenlenecektir.” Numune mal bedelsiz olarak teslim edilebileceği gibi çok düşük bir bedelle de satılabilir. Bu durumlarda her halükarda malın numune olarak teslim edildiğini belirtir bir ibarenin faturaya yazılması yararlı olacaktır.

Yurt dışına bedelsiz mal gönderiliyor ise bir de gümrük mevzuatı ile muhatap olunacaktır. Yurt dışına numune mal gönderimi için düzenlenen faturada zaten kdv gösterilmeyecek olup yine de numunedir ibaresinin yer alması gerekecektir. Hatta bu ibarenin yabancı dildeki karşılıklarının da fatura ve ambalajlarda yer almasında yarar vardır. Çeki listesi gibi diğer belgelerinde ihracat işlemlerinde olduğu gibi numune mal teslimlerinde de düzenlenmesi gerekir. Gümrük çıkış beyannamesinin düzenlenmesi zorunluluğu numune mallar içinde geçerlidir.
Ancak numune olarak gönderilen malların ihracat hesaplarının kapatılmasına ilişkin yükümlülüğe tabi olmadığı da çok açıktır.
Pazarlama stratejilerinin çeşitlendiği ticari hayatta, firmalar hem ürünlerini tanıtmak hem de piyasadaki rekabet gücünü artırarak daha fazla satış yapmak için müşterilerine numune, promosyon veya eşantiyon olarak adlandırılan ürünleri göndermektedirler.

Promosyon ürünler, satışı yapılan malın yanında aynı veya farklı cinsten bir malın bedel alınmaksızın müşteriye verilmesidir.
Promosyon olarak müşterilere verilen bu ürünler pazarlama gideri niteliği taşımakta, bu malların alış bedelleri ise gider kaydedilebilmektedir. Bu ürünler için yüklenilen KDV ise indirim konusu yapılabilmektedir. Ancak ülkemizde farklı KDV oranları uygulandığından, düşük oranlı KDV ye tabi bir malın yanında yüksek oranlı KDV ye tabi bir ürünün promosyon olarak verilmesi mükellefler arasında haksız rekabet oluşturacağından, 50 no.lu KDV tebliğiyle bu haksız rekabeti ortadan kaldırmaya yönelik düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemeye göre;
Firmalarca promosyon olarak verilen ürünün satışa konu edilen malın KDV oranına eşit veya düşük oranda bir KDV oranına sahip olması halinde, promosyon ürünü için yüklenilen KDV nin tamamı indirilebilir. Promosyon ürünün KDV oranının satışı yapılan malın KDV oranından yüksek olması durumunda ise promosyon ürünü için yüklenilen KDV den satışı yapılan malın tabi olduğu orana isabet eden kısmı indirim konusu yapılmalı, kalan kısmı ise ürünlerin bedelsiz olarak teslim edildiği dönemde KDV beyannamesinin “ilave edilecek KDV” satırına dahil edilerek, aynı tutar gider veya maliyet yazılmalıdır.

Eşantiyonlar ve Numuneler,
Eşantiyon, firmaların tanıtımlarını yapmak amacıyla belirli zamanlarda müşterilerine bedelsiz olarak dağıttığı takvim, kalem anahtarlık gibi mallardır. Numune ürün ise, ana ürünün bütün özelliklerini taşımakla birlikte satışa konu edilemeyecek bir miktarla sınırlı olan ve üzerinde firma unvanıyla beraber “Numunedir, parayla satılamaz.” ibaresi bulunan ürünlerdir.
50 no.lu tebliğe göre numune veya eşantiyon olarak teslim edilen mallar için daha önce belirttiğimiz aranan üç koşulun varlığı halinde KDV hesaplanmayacaktır. Bu ürünler için yapılan giderler pazarlama gideri olmakta, alış bedelleri ise Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinin 1 numaralı bendine göre ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi ile ilgili olduğundan gider kaydedilebilmektedir.
İhracat Numuneleri
İhracatçı firmaların tereddüde düştükleri konulardan birisi de yurtdışına gönderdikleri numune mallar için KDV hesaplayıp hesaplamayacağıdır.3065 sayılı KDV Kanunu’nun 11/1-a maddesinde açıklandığı üzere ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler KDV’ den istisna edilmiştir.
Kanunu’nun 12. maddesinde ise “bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için teslimin yurt dışındaki bir müşteriye yapılmalı ve teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olmalı ya da yetkili gümrük antreposuna konulmalıdır” denilmektedir.
İşletmelerce numune malların yurtdışına kargo yoluyla gönderilmesi yaygın olarak kullanılan bir uygulamadır. Yurt dışına kargoyla gönderilen malların ihracat teslimi sayılabilmesi için kargo şirketi adına düzenlenen gümrük beyannamesi ile beyan olunması gerekmektedir.
Bedelsiz İhracat:
Numune, hediye, hibe, diplomatik misyon mensuplarının zati ve ev eşyaları, turistlerin veya bavul ticareti yapan yabancı uyrukluların yolcu beraberi olarak yanlarında götüreceği malların yurtdışına çıkartılmasına bedelsiz ihracat deniliyor.
Bu tür ihracatlara bedelsiz denilmesinin nedeni, bunlarla ilgili olarak firmaların yurda döviz getirme ve bunu banka ve özel finans kuruluşlarına bozdurma yükümlülüğünün bulunmamasıdır.
Bedelsiz ihracatın ihracatçı ve sanayici firmaları en çok ilgilendiren yönü, ticari numunelerin kalıp ve desenlerin yurt dışına gönderilmesi ile ilgilidir. Firmalar yurt dışındaki alıcılarına tanıtım ve reklam yapma amacıyla bu tür numune gönderdikleri zaman, bununla ilgili iki sorun var. Bunlardan biri, bu malların bedelsiz ticari numune kapsamında yurtdışına gönderilmesi, ikincisi ise, malların varış ülkesinde ticari numune olarak değerlendirilerek vergilere ve çeşitli kısıtlamalara tabi olmadan giriş yapabilmesi. Numune göndermek isteyen firmaların, bunların varış ülkesine hangi koşullarda gireceğini ilgili ülke makamlarından net bir şekilde öğrenilmelidir.
Genel olarak, dünyada birçok ülke, miktar ve değeri ticari teamüllerle belirlenen sınırları aşmayan ve numune olma özelliği dışında başka bir amaçla kullanım özelliği kaybedilmiş (örneğin kalıcı bir şekilde numune damgası basılmış) malların sorunsuz olarak giriş yapması ticari teamüllerdendir. Ancak vergisel ve diğer ticari yükümlülükleri yerine getirmek koşulu ile numune girişlerine izin verilebiliyor.

1.BEDELSİZ İHRAÇ EDİLEBİLECEK MALLAR
a) Gerçek veya tüzel kişiler tarafından götürülen veya gönderilen hediyeler, miktarı ticari teamüllere uygun numuneler ile reklam ve tanıtım malları, yeniden kullanıma veya geri dönüşüme konu ithal edilmiş mal ve ambalaj malzemeleri,
b) Daha önce usulüne uygun olarak ihraç edilmiş malların bedelsiz gönderilmesi ticari örf ve adetlere uygun parçaları, fireleri ile garantili olarak ihraç edilen malların garanti süresi içinde yenilenmesi gereken parçaları,
c) Yabancı misyon mensuplarının, Türkiye'de çalışan yabancıların, yurt dışına hane nakli suretiyle gidecek Türk vatandaşlarının, daimi veya geçici görevle yurt dışına giden kamu görevlilerinin, bu durumlarının ilgili mercilerce belgelenmesi şartıyla, beraberlerinde götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek mal ve taşıtlar,
ç) Yurt dışında yerleşik tüzel kişiler, yabancı turistler ve yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının beraberlerinde götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek mal ve taşıtlar,
d) Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler ve üniversitelerin; görevleri veya anlaşmalar gereği gönderecekleri mal ve taşıtlar,
e) Savaş, deprem, sel, salgın hastalık, kıtlık ve benzeri afet durumlarında; kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, üniversiteler, Kızılay ile kamu yararına çalışan dernek ve vakıfların gönderecekleri insani yardım malzemeleri.
(2) Yukarıda belirtilenler dışında kalan hususlar, Dış Ticaret Müsteşarlığının (İhracat Genel Müdürlüğü) görüşü alınarak, ilgili gümrük idaresi veya İhracatçı Birliği Genel Sekreterliğince sonuçlandırılır.
BEDELSİZ İHRACAT İZİNLERİ
(1) 1. maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan mallardan, değeri 250.000 (ikiyüzellibin) ABD Dolarına kadar olanlar ile değer ve miktarına bakılmaksızın birinci fıkrasının (d) ve (e) bentlerinde belirtilen malların bedelsiz ihracat izni başvuruları doğrudan ilgili gümrük idaresine yapılır.
(2) 1. maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan mallardan, değeri 250.000 (ikiyüzellibin) ABD Doları ve üzeri olanların bedelsiz ihracat izni başvuruları ise, Bedelsiz İhracat Formu doldurularak İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine yapılır.”
(3) İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterlikleri verilen bedelsiz ihraç izinlerinin bir örneğini talep sahibine, bir örneğini de ilgili gümrük idaresine intikal ettirirler.
(4) Bedelsiz ihraç izinlerinin geçerlilik süresi 1 (bir) yıldır.
(5) 1.maddenin birinci fıkrasının (c) ve (ç) bentleri çerçevesinde yapılacak bedelsiz ihracata, doğrudan gümrük idaresince izin verilir. Ancak (ç) bendi uyarınca bedelsiz ihracı yapılacak malların yolcu beraberinde götürülmeyip, önce veya sonra
gönderilmesi halinde, Türkiye'de satın alındığının belgelenmesi, taşıt götürülmesi halinde ise taşıtın trafik tescil kuruluşlarınca ve vergi dairelerince kayıtlarının kapatıldığının belgelenmesi gerekir.
(6) 1.maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında, yurt dışında yerleşik tüzel kişiler, yabancı turistler ve yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının, Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 11/1-b maddesinde düzenlenen istisnadan yararlanarak yurt dışına götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek mal ve taşıtların bedelsiz ihracına, satıcı tarafından verilen satış faturası nüshası veya satıcı onaylı örneklerine istinaden, ilgili gümrük idarelerince izin verilir.
(7) Söz konusu satış faturasının bir nüshası veya satıcı onaylı bir örneği, Türkiye İstatistik Kurumuna gönderilmesini teminen, ilgili gümrük idaresince Gümrük Müsteşarlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) intikal ettirilir.

BEDELSİZ PROMOSYON EŞYASI İHRACATINDA KDV

Bilindiği üzere, KDV Kanunu’nun 11/1-a maddesi ile mal ihracatı KDV’den istisna edilmiş olup, ihracatın bedelli veya bedelsiz olması konusunda herhangi bir ayırım yapılmamıştır.
Öte yandan, İhracat Yönetmeliği’nin 4/c maddesinde bedelsiz ihracat, “karşılığında yurt dışından bir ödeme yapılmaksızın yurt dışına mal çıkarılması” olarak tanımlanmıştır. Konu ile ilgili olarak yayımlanan 2008/12 sayılı Bedelsiz İhracata İlişkin Tebliğ’de(1) bedelsiz olarak ihraç edilebilecek eşyalar sayılmış olup, bunlar arasında reklam ve tanıtım malları (promosyon eşyası) da yer almaktadır.
BEDELSİZ PROMOSYON EŞYASI İHRACATINDA KDV İSTİSNASI UYGULAMASI
PROMOSYON EŞYASI İHRACATI İLE İLGİLİ OLARAK 2008/12 SAYILI BEDELSİZ İHRACAT TEBLİĞİ’NDE YER ALAN DÜZENLEME
Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından yayımlanan İhracat 2008/12 sayılı Bedelsiz İhracat İlişkin Tebliğ’in 2. maddesinin birinci fıkrasında bedelsiz olarak ihraç edilebilecek mallar sayılmış olup, bu mallar aynen aşağıdadır:
“a) Gerçek veya tüzel kişiler tarafından götürülen veya gönderilen hediyeler, miktarı ticari teamüllere uygun numuneler ile reklam ve tanıtım malları, yeniden kullanıma veya geri dönüşüme konu ithal edilmiş mal ve ambalaj malzemeleri,
b) Daha önce usulüne uygun olarak ihraç edilmiş malların bedelsiz gönderilmesi ticari örf ve adetlere uygun parçaları, fireleri ile garantili olarak ihraç edilen malların garanti süresi içinde yenilenmesi gereken parçaları,
c) Yabancı misyon mensuplarının, Türkiye’de çalışan yabancıların, yurt dışına hane nakli suretiyle gidecek Türk vatandaşlarının, daimi veya geçici görevle yurt dışına giden kamu görevlilerinin, bu durumlarının ilgili mercilerce belgelenmesi şartıyla, beraberlerinde götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek mal ve taşıtlar,
ç) Yurt dışında yerleşik tüzel kişiler, yabancı turistler ve yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının beraberlerinde götürecekleri, gönderecekleri veya adlarına gönderilecek mal ve taşıtlar,
d) Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler ve üniversitelerin; görevleri veya anlaşmalar gereği gönderecekleri mal ve taşıtlar,
e) Savaş, deprem, sel, salgın hastalık, kıtlık ve benzeri afet durumlarında; kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, üniversiteler, Kızılay ile kamu yararına çalışan dernek ve vakıfların gönderecekleri insani yardım malzemeleri.”
Öte yandan, söz konusu Tebliğ’in 3. maddesinde yapılan açıklamalara göre,  yukarıda (a) ve (b) bentlerinde yer alan mallardan değeri 250.000 (ikiyüzellibin) ABD Dolarına kadar olan malların bedelsiz ihracat izni başvurularının doğrudan ilgili gümrük idaresine,  değeri 250.000 (ikiyüzellibin) ABD Doları ve üzeri olanların bedelsiz ihracat izni başvurularının ise, Tebliğ ekinde yer alan Bedelsiz İhracat Formu doldurularak İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine yapılması gerekmektedir. İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerinin verilen bedelsiz ihraç izinlerinin bir örneğini talep sahibine, bir örneğini de ilgili gümrük idaresine intikal ettirmesi zorunlu bulunmaktadır. Bedelsiz ihraç izinlerinin geçerlilik süresi 1 (bir) yıldır.
Yukarıda yapılan açıklamalardan da fark edileceği üzere, promosyon amaçlı reklam ve tanıtım mallarının bedelsiz olarak ihraç edilmesi mümkün bulunmakta olup, değeri 250.000 (ikiyüzellibin) ABD Dolarına kadar olan promosyon eşyalarının bedelsiz ihracat izni başvurularının doğrudan ilgili gümrük idaresine,  değeri 250.000 (ikiyüzellibin) ABD Doları ve üzeri olanların bedelsiz ihracat izni başvurularının ise, İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliklerine yapılması gerekmektedir.
BEDELSİZ PROMOSYON EŞYASI İHRACATI GÜMRÜK MEVZUATI KARŞISINDAKİ DURUMU
Gümrük mevzuatına göre, bedelsiz promosyon eşyası ihracatı için de gümrük beyannamesi düzenlenmesi ve ihracatın bu şekilde belgelendirilmesi gerekmektedir.
Ancak uygulamada, promosyon amaçlı olarak yurt dışına bedelsiz ihraç edilen ve çok sayıda kalemden oluşan eşyanın ek bir iş yükü ve masrafa neden olmaması bakımından beyannamede tek kalemde beyan edilip edilemeyeceği konusunda tereddütlerle karşılaşılmaktaydı. Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından çıkarılan 22.06.2010 tarih ve 2010/25 sayılı  Genelge ile; ihraç eşyasının cins, tür, miktar, kıymet (kıymet bilgisi mevcut ise) ve gümrük tarife istatistik pozisyonunu içeren listenin beyannameye eklenmesi suretiyle, promosyon amaçlı olarak yurt dışına bedelsiz ihraç edilen ve çok sayıda kalemden oluşan eşyanın, miktar ve/veya kıymet bakımından en büyük değere sahip kalemin tarife pozisyonunda, tek kalemde beyan edilmesi uygun bulunmuştur. Söz konusu Genelge’nin metni aşağıdadır:
“Bilindiği üzere, 12.07.2008 tarih ve 26934 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2008/12 sayılı Bedelsiz ihracata ilişkin Tebliğ’in 2. maddesinde, bedelsiz olarak ihraç edilebilecek eşya arasında “miktarı ticari teamüllere uygun numuneler ile reklam ve tanıtım malları” da sayılmıştır.
Müsteşarlığımıza vaki müracaatlardan, promosyon amaçlı olarak yurt dışına bedelsiz ihraç edilen ve çok sayıda kalemden oluşan eşyanın, tek kalemde beyan edilmesine imkan sağlanmasının talep edildiği anlaşılmaktadır. Çok sayıda kalemden oluşan eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimi çerçevesinde beyan edilmesi ve vergilendirilmesi ile ilgili olarak 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 76 ve Gümrük Yönetmeliği’nin 204. maddelerinde düzenleme yapıldığı halde, ihraç eşyası için böyle bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Bu çerçevede, Gümrük Kanunu’nun 150. maddesinin dördüncü fıkrasının; gerektiğinde ihraç eşyasının cinsine,  niteliklerine ve ihracatın özelliğine göre ihracatın daha kolay yapılmasını sağlayacak usul ve esasları belirleme konusunda Müsteşarlığımıza verdiği yetki doğrultusunda, her bir eşya için kendi tarife pozisyonuna göre işlem yapılmasının ek bir is yükü ve masrafa sebep olması halinde, beyan sahibinin talebi üzerine, ihraç eşyasının cins, tür, miktar, kıymet (kıymet bilgisi mevcut ise) ve gümrük tarife istatistik pozisyonunu içeren listenin beyannameye eklenmesi suretiyle, promosyon amaçlı olarak yurt dışına bedelsiz ihraç edilen ve çok sayıda kalemden oluşan eşyanın, miktar ve/veya kıymet bakımından en büyük değere sahip kalemin tarife pozisyonunda, tek kalemde beyan edilmesi uygun bulunmuştur.”
BEDELSİZ PROMOSYON EŞYASI İHRACATININ KDV KARŞISINDAKİ DURUMU
KDV Kanunu’nun 11/1-a maddesi ile mal ihracatı KDV’den istisna edilmiş, 12/1. maddesinde ise, bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için aranılan şartlar aşağıdaki gibi belirlenmiştir: 
- Teslim yurt dışındaki bir müşteriye veya bir serbest bölgedeki alıcıya ya da yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılmalı veya mallar yetkili gümrük antreposu işleticisine tevdi edilmelidir.
- Teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olmalı ya da yetkili gümrük antreposuna konulmalıdır.
Öte yandan, 04.06.2004 tarih ve 17 Sıra No.lu KDV Sirküleri’nin bedelsiz ihracatla ilgili 2/b bölümü aynen aşağıdadır:
Bedelsiz İhracat
06.01.1996 tarih ve 22515 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bedelsiz İhracata İlişkin Tebliğ (İhracat 96/10) uyarınca, bedeli yürürlükteki Kambiyo Mevzuatı çerçevesinde yurda getirilmesi gerekli olmaksızın yurt dışına kesin olarak mal çıkarılması bedelsiz ihracat olarak tanımlanmaktadır. Buna göre, karşılığında yurda herhangi bir bedel getirilmeksizin yurtdışına yapılan teslimler; Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 12/1. maddesindeki şartlar çerçevesinde gerçekleştirildiğinin ve söz konusu ihracatın bedelsiz yapıldığının gümrük beyannamesi ve ilgili makamlardan (Gümrük İdaresi, İhracatçı Birlikleri, Dış Ticaret Müsteşarlığı) alınan izin yazısı ile tevsiki şartıyla Kanun’un 11/1-c maddesi kapsamında işlem görebileceklerdir.”
Bu açıklamalara göre, 2008/12 sayılı Tebliğ çerçevesinde yurt dışına yapılan bedelsiz promosyon eşyası ihracatı, malların yurt dışındaki müşterilere teslimi ve malların T.C. Gümrük Bölgesi’nden çıkarak bir dış ülkeye vasıl olması şartlarının gerçekleşmesi koşuluyla ihracat istisnası kapsamında KDV’den istisna bulunmaktadır. Ancak, istisna uygulanabilmesi için, ihracatın bedelsiz yapıldığının gümrük beyannamesi ve ilgili makamlardan (gümrük idaresi, İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği) alınan izin yazısı ile tevsik edilmesi gerekmektedir.  Söz konusu teslimlerle ilgili olarak yüklenilip indirilemeyen KDV’nin iadesi, KDV beyannamesinin tam istisna kapsamına giren işlemlerin beyan edileceği 8 numaralı Tablosunda yer alan 58. satırına “Bedelsiz İhracat” ibaresi, 59. satırına da yüklenilen KDV’nin yazılması suretiyle nakden veya mahsuben talep edilebilecektir.
Bavul Ticareti ya da Yolcu Beraberi Satış Şeklinde İhracat:
Turistlere, yabancı ülkelerde ikamet eden Türk uyruklu gerçek ya da tüzel kişilere vb. yapılan satışlar belirli koşulların yerine getirilmiş olması koşulu ile ihracat sayılıyor. Ve ihracatın yararlandığı destek ve avantajlardan bunların da yararlanması sözkonusu oluyor. Bu kapsamdaki satışlar 43 ve 61 seri nolu KDV Genel Tebliğleri çerçevesinde yapılmakta. 61 sayılı KDV Genel Tebliği kapsamında ihracat yapmak isteyen firmaların, öncelikle bu tebliğde belirtilen koşullara uymaları bağlı bulundukları vergi dairesinden İzin Belgesi almaları, bu kapsamdaki satışlarını Tebliğle şekli ve usulü belirlenmiş Özel Fatura'lar kapsamında yapmaları, bu faturaların, malların fiilen çıkışının yapıldığı gümrük idaresine kadar mallarla birlikte refakat etmesi ve ilgili gümrük idaresi tarafından onaylanması, ayrıca alıcıdan tahsil edilen mal bedelinin bir banka veya özel finans kuruluşuna tevdi edilerek bozdurularak Döviz Alım Belgesi'ne bağlatılması gerekmektedir.
Sevk İrsaliyesi konusu
Maliye Bakanlığınca çeşitli dönemlerde verilen muktezalarda sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerektiği eşantiyon ürünler de ise hem fatura hem de sevk irsaliyesi düzenlenmesine gerek duyulmadığı belirtilmektedir.
Görüldüğü üzere numune malların yurt içine veya yurt dışına gönderilmesine ilişkin mevzuat diğer işlemlerde de olduğu gibi çok karmaşıktır.
Bunun yerine daha sade ve tek bir belge düzenlenmesine dayalı, her türlü vergi resim ve harçtan muaf bir uygulamanın getirilmesi yerinde bir uygulama olacaktır.
SONUÇ
Yukarıda yapılan açıklamalardan da fark edileceği üzere, promosyon amaçlı reklam ve tanıtım mallarının bedelsiz olarak 2008/12 sayılı Tebliğ çerçevesinde ihraç edilmesi mümkün bulunmaktadır. Bedelsiz olarak gerçekleştirilen bu ihracat KDV Kanunu’nun 12/1. maddesinde belirtilen şartların var olması koşuluyla KDV’den istisna bulunmaktadır. KDV’den istisna olan söz konusu ihracat işlemi nedeniyle yüklenilip indirilemeyen KDV iade olarak talep edilebilecektir. (12.07.2008 tarih ve 26934 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)
Konuya ilişkin KDV. Genel tebliğleri, bedelsiz İhracata ilişkin ihracat tebliğleri ve Yurt dışına kargo ile numune gönderilmesine ilişkin müktezalar ile konu Maliye Bakanlığı’ nca açıklığa kavuşturulmuştur.
Bilginize sunar, hayırlı işler dilerim.

Mali Müşavir Recep YAŞAR
Bursa Mali Müşavirler Odası
Mesleki Sorunları Araştırma ve Proje Geliştirme Komisyonu Başkan Yard.

http://www.bursagenchaber.com/yazarlar/recep-yasar/numune-mal-teslimleri/4/